Jos Palm had me naar aanleiding van mijn proefschrift uitgenodigd te komen vertellen over lichaamssappen in de geschiedenis bij VPRO's OVT (Onvoltooid Verleden Tijd):
"Tot diep in de Middeleeuwen werd de mens gezien als een verzameling sappen, in ieder geval waren de sappen – bloed, zwarte gal, gele gal en slijm – oorzaak van ellende en moest eventuele genezing via ontsapping plaatsvinden.
Vroege vogels werden op woensdagochtend 6 uur geconfronteerd met mijn praatjes over moedermelk, zweet en pis tijdens het radioprogramma NTR Focus:
"Tegenwoordig walgen we bij het idee om urine te gebruiken als, bijvoorbeeld, wasmiddel en zien we ook zweet als een afvalproduct. In de 18e eeuw begon men echter steeds meer onderzoek te doen naar allerlei verschillende lichaamsvloeistoffen.
Op maandag 18 juni verscheen in het Haarlems Dagblad een recensie van 'De Knetterende Achttiende Eeuw', de jubileumdag van Werkgroep Achttiende Eeuw in Teylers Museum op 16 juni 2018. Journalist Nuel Gieles interviewde me naar aanleiding van mijn objectverhaal over de laatkoppen.
Bloed, urine, melk, zweet en sperma. Dat deze stoffen niet alleen voor medici, scheikundigen of biologen interessant zijn, bewijst de promotie van historicus Ruben Verwaal. Hij heeft onderzocht hoe artsen de lichaamssappen bestudeerden in de achttiende eeuw en concludeert dat destijds de kiem is gelegd voor baanbrekende medische ontwikkelingen een eeuw later. Verwaal promoveert op 14 juni aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Ruben Verwaal, de nieuwe conservator medisch erfgoed, vraagt medewerkers om te bekijken of overbodige spullen bij de verhuizing wellicht historische waarde hebben.
Donderdag 14 juni 2018 | 16.15 | Aula, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Promotores: Prof. Raingard Esser en Dr. Rina Knoeff
Fluid Matters argues that at the turn of the eighteenth century new research methods and instruments crucially changed the perception of bodily fluids, and that this contributed to a new system of medicine.
Chapter 2, ‘The Nature of Blood’, analyses the changing perceptions of blood in the Dutch Republic, both by Boerhaave’s disciplines and by his rivals.
Chapter 3, ‘Piss Prophets and Urine Matters’, shows that physicians repurposed chemistry from the general diagnostic tool of uroscopy to serve the specialised, pathological study of urinary diseases.
Chapter 4, ‘Crying over Spilt Milk’, reveals that the renewed interest in and reconsideration of the fluids also occurred outside academia, in particular the household.
